شکلات

یکی از مواد غذایی بسیار پرطرفدار شکلات می باشد. در سالهای اخیر ثابت شده است. شکلات تلخ که یکی از انواع این فرآورده می باشد، دارای اثرات بسیار مفید تغذیه ای از جمله کاهش فشار خون، کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و … است.

در بررسی حاضر سعی شد تا تأثیر استفاده از شکلات تلخ بر سلامتی مورد بررسی قرار گیرد. شکلات شامل ترکیبات:

متنوعی از جمله چربی اشباع شده، پلی فنول ها، استرول ها، دی و تری ترپن ها، الکل های آلیفاتیک و متیل گزانتین ها است.

اصلی ترین جزء تشکیل دهنده شکلات یعنی کاکائو غنی از پلی فنول ها به خصوص فلاوان -3- ال ها مانند اپی کاتچین ها، کاتچین ها و پروسیانیدین ها است.

تاثیرات شکلات

شکلات به عنوان محلول چربی یک ماده غذایی لذیذی است که درطول زمان مصرف باعث تغییرات تحریکی می شود، مراکز خوشحالی را درمغز انسان فعال می کند نکته اصلی درکیفیت شکلات رفتار مناسب ذوب می باشد که این فراورده ها در دمای محیط ج امدند و درهنگام بلعیدن ذوب می شوند.

توزیع مناسب اجزا و ترکیبات سازنده شکلات نقش مهمی را درشکل گیری رفتار و کیفیت شکلات دارد.

می توان با ایجاد فرصت های اصلاحی درکیفیت از طریق مدیریت زنجیره تولید راهبردهای جدید پرورش گیاهان و … تولید فراورده های جدید را توسعه داد لذا مراحل کلی تولید که تاثیر مستقیم برروی کیفیت شکلات می گذارد بصورت زیرتقسیم بندی می شود.

مواد موجود در شکلات و تاثیرات آن

بر اساس تحقیقات شکلات می‌تواند میزان کلسترول خون را پایین بیاورد و از فراموشی جلوگیری کند. شکلات همچنین دارای میزان زیادی آنتی‌اکسیدان است. اما باید روراست بود و یاداوری کرد که گذشته از فواید شکلات این خوراکی خوشمزه میزان زیادی کالری هم دارد.

بنابراین افرادی که قصد کاهش وزن یا تثبیت وزن دارند باید بدانند که برای رسیدن به هدفشان باید در رژیم غذایی خود کمتر از شکلات استفاده کنند. همچنین محققان برای مدت‌ها مصرف زیاد شکلات را با بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی و فشار خون مرتبط دانسته‌اند.

فواید شکلات

شکلات به دلیل وجود میزان زیاد چربی و قند، مورد انتقادهای زیادی قرار می‌گیرد. خوردن شکلات ممکن است باعث جوش صورت و آکنه، افزایش فشار خون، بیماری‌های عروق کرونر و دیابت شود. اما این تمام حقایق در مورد شکلات نیست. در حالی که همه محققان این موضوع را تایید نکردند.

شواهد زیادی وجود دارد که ثابت می‌کند میزان مناسبی از شکلات خصوصا شکلات تلخ، برای سلامت دستگاه گوارش، مغز و کاهش میزان کلسترول مفید است. خوردن شکلات حتی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته را نیز کاهش دهد.

آنتی‌اکسیدان موجود در شکلات فواید زیادی برای سلامتی ما به ارمغان می‌آورد. هرچقدر که میزان کاکائو موجود در شکلات بیشتر باشد، یعنی شکلات خالص‌تر باشد، فواید آن برای ما بیشتر است.

شکلات تلخ همچنین دارای میزان کمتری چربی و شکر نسبت به شکلات‌های دیگر است اما همچنان مهم است که شما جدول ارزش غذایی روی جعبه را بخوانید. خوردن شکلات می‌تواند فواید زیر را برای بدن داشته باشد.

• کاهش میزان کلسترول

• جلوگیری از ابتلا به فراموشی

• کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی

لازم است اضافه کنیم که شکلات‌هایی که از فروشگاه‌ها می‌خریم فقط حاوی کاکائو نیستند و مزایا و معایب مواد تشکیل دهنده دیگر، مانند قند و چربی باید جداگانه بررسی شود.

باید در ابتدا بگوییم که فواید شکلات برای سلامتی که در اینجا به آن‌ها اشاره می‌شود، نتیجه چندین مورد از تحقیقاتی است که تا کنون در مورد شکلات انجام شده است و باید تحقیقات بیشتری جهت تکمیل این نتایج انجام شود.

۱. شکلات و کاهش کلسترول

یکی از تحقیقاتی که منتشر شده، مطرح می‌کند که مصرف شکلات در کمک به کاهش لیپوپروتئین کلسترول در خون، که به آن «کلسترول بد» می‌گویند، مؤثر است.

با خوردن شکلات‌های دارای plant sterols (استروئید الکل گیاهی) و cocoa flavanols (فلاوانول کاکائو) هستند و داشتن رژیم غذایی کم چرب، می‌توان به کاهش میزان کلسترول خون و بهبود فشار خون کمک کرد.

۲. شکلات و بهبود عملکرد مغز

دانشمندان در دانشگاه هاروارد تحقیق کرده‌اند که نوشیدن ۲ لیوان هات چاکت در یک روز می‌تواند به سلامت قلب کمک و از فراموشی در سالمندان جلوگیری کند.

محققین دریافتند که هات چاکت به رسیدن جریان خون به بخشی از مغز که به آن نیاز دارد کمک می‌کند و باعث بهبود جریان خون می‌شود. این محققان همچنین اضافه می‌کنند:

آن قسمتی از مغز که نیاز به انرژی بیشتر برای انجام وظیفه خود دارد، همچنین نیاز زیادی به خون دارد. این رابطه را ” neurovascular ” می‌نامند که نقش بزرگی در بیماری‌هایی مانند آلزایمر ایفا می‌کند.

همچنین تحقیقی که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد نشان داد که عصاره کاکائو که لاوادو (lavado) نام دارد، می‌تواند باعث کاهش و جلوگیری از آسیب رسیدن به عصب‌های آن قسمت از مغز در بیماران آلزایمری شود.

تحقیقات دیگری که در سال ۲۰۱۶ انجام شد یک بار در هفته خوردن شکلات را برای بهبود عملکرد شناختی مغز پیشنهاد کرد.

۳. شکلات و پیشگیری از بیماری‌های قلبی

تحقیقاتی که درباره فواید شکلات برای قلب انجام شد، مصرف یک بار در هفته شکلات را برای کاهش بیماری‌های قلبی تا یک سوم موثر دانست.

بر اساس نتایج آن‌ها افزایش میزان مصرف شکلات تلخ با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی مرتبط است.

همین‌طور اشاره شده است که تحقیقات بیشتری در آینده لازم دارند تا بتوانند فواید خوردن شکلات را از این بیشتر توصیه کنند.

۴. شکلات و پیشگری از سکته مغزی

محققان کانادایی در تحقیقی که بر ۴۴،۴۸۹ نفر انجام دادند، پی بردند که افرادی که یک وعده شکلات می‌خورند، ۲۲ درصد کمتر از افرادی که شکلات نمی‌خورند دچار سکته مغزی می‌شوند.

همچنین افرادی که هفته‌ای یک بار حدود ۵۶ گرم شکلات مصرف می‌کنند، تا ۴۶ درصد کمتر از دیگران در اثر سکته مغری می‌میرند.

تحقیقات دیگری که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد این رژیم غذایی را در دراز مدت بررسی کرد.

نتایج این تحقیقات مصرف شکلات تا ۱۰۰ گرم در روز را با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته مغزی مرتبط می‌داند.

۵. شکلات و کمک به رشد جنین

خوردن ۳۰ گرم شکلات در روز طی دوران بارداری می‌تواند برای رشد جنین مفید باشد. این نتیجه در سال ۲۰۱۶ در نشست مربوط به بارداری و جنین اعلام شد.

۶. شکلات و اکسیژن‌رسانی بهتر هنگام ورزش

مقداری شکلات تلخ می‌تواند به اکسیژن رسانی در زمان تمرینات ورزشی کمک ویژه کند.

محققان پس از بررسی دورچرخه سواران سرعتی به این نتیجه رسیدند که بعد از خوردن شکلات تلخ آن‌ها عملکرد بهتری از خود نشان دادند.

۷.  شکلات و محافظت از پوست

یک بسته شکلات یعنی یک بسته سرشار از آنتی اکسیدان.

فواید شکلات آنقدر زیاد است که توانسته جایگاه خود را در چرخه غذاهای مفید باز کند.

تحقیقات زیادی نشان داده است که شکلات می‌تواند از پوست در برابر خطرات نور خورشید محافظت کند.

کاربردهای شکلات برای داشتن پوستی روشن و سالم

1- ماسک شکلات تهیه کنید

2- لایه بردار شکلاتی

3- پدیکور شکلات برای پاهای دلپذیر

شکلات و سوختگی در آفتاب

قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید باعث آفتاب سوختگی شده و همین موضوع می‌تواند منجر به بالا رفتن خطر ابتلا به سرطان پوست و البته شروع پیری پوست شود.

دانه کاکائوخام دارای میزان زیادی از یک آنتی اکسیدان به نام فلاوانولز (Flavanols) است. اما میزان زیادی از آن طی فرایند فراوری دانه کاکائو به شکلاتی که ما دوست داریم، از بین می‌رود.

حفظ خواص شکلات

خوشبختانه گفته شده است که جدیدا بسیاری از کارخانه‌های شکلات‌سازی مدرن در حال مجهز شدن به دستگاه‌هایی هستند .

که بیشتر خواص کاکائو را در آن حفظ کنند؛ به دلیل این که محققان بر این عقیده‌اند که بالا بودن میزان آنتی‌اکسیدان باعث افزایش قدرت محافظت دربرابر عوامل مخرب خورشید می‌شود.

شکلات شیری یا شکلات تلخ انتخاب شما؟

تولیدکنندگان کاکائو شیری ادعا می‌کنند که شکلات آن‌ها برای سلامتی بهتر است به دلیل این که در ترکیبات آن از شیر استفاده شده است و شیر حاوی پروتئین و کلسیوم است.

اما حامیان شکلات تلخ به آهن بیشتر و میزان بیشتر آنتی اکسیدان موجود در شکلات تلخ اشاره می‌کنند.

بیایید فواید شکلات تلخ را با شکلات شیری مقایسه کنیم:

هرچقدر شکلات تلخ درصد بالاتری داشته باشد، میزان کاکائو خالص آن بیشتر است و این باعث می‌شود که میزان آنتی اکسیدان آن هم بیشتر شود.

شکلات بدون شکر افزوده و خالص در بازار موجود است و شما می‌توانید برای بهره‌مند شدن از فواید شکلات از آن‌ها استفاده کنید.

عوارض مصرف بیش از حد شکلات

درست است که شکلات فواید زیادی دارد اما مانند هر چیز دیگری مصرف زیاد آن عوارضی را برای سلامتی به دنبال خواهد داشت.

۱. شکلات و چاقی

برخی از تحقیقات نشان داده است که مصرف کاکائو باعث افزایش چاقی در قسمت مرکزی بدن می‌شود.

چرا که شکلات به دلیل داشتن میزان زیادی قند و چربی دارای کالری بالایی است.

همه افرادی که به دنبال کاهش وزن یا تثبیت وزن خود هستند باید میزان مصرف شکلات را با دقت کنترل کنند و همیشه مشخصات روی بسته‌بندی خوراکی مورد علاقه خود را بخوانند.

۲. شکلات و دندان

قند بالا موجود در اکثر شکلات‌های تولید شده باعث پوسیدگی دندان می‌شود.

۳. شکلات و سردرد

سردردهای میگرنی در برخی از افراد ممکن است با خوردن این خوراکی افزایش پیدا کند. این موضوع به دلیل تیرامین (tyramine)، هیستامین (histamine) و فنیلالانین (phenylalanine) موجود در کاکائو اتفاق می‌افتد.

۴. شکلات وضعیف شدن استخوان‌ها

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این محصول ممکن است باعث ضعیف شدن ساختمان استخوان شود.

تحقیقاتی نشان داده است که خانم‌های میا‌نسالی که هر روز شکلات می‌خوردند، تراکم استخوان و قدرت کمتری  دارند.

۵. شکلات و سم

برخی از انواع پودر کاکائو، شکلات‌ و چیپس شکلات، ممکن است دارای میزان زیادی  کادمیوم (cadmium) و سرب (lead) باشند .

که برای کلیه‌ها، استخوان‌ها و مفصل‌ها سمی هستند.

در سال ۲۰۱۷ در یک آزمایشگاه ۴۳ شکلات از شکلات‌های موجود در بازار را تست کردند و نتیجه گرفتند که تقریبا تمام پودرهای کاکائو در هر وعده قابل سرو تعریف شده خود، دارای بیش از ۰.۳ میکروگرم کادمیوم هستند. ۰.۳ میکروگرم حداکثر میزان توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی است.

نتیجه‌گیری

با توجه به تمام مزایا و فواید شکلات که در این‌جا ذکر شد آیا پزشکان خوردن شکلات را توصیه می‌کنند؟

اگر بیماری‌های قلبی و عروقی را به عنوان عامل شماره یک مرگ تصور کنیم و شکلات تلخ را به عنوان ماده‌ای که می‌تواند مشخصا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد در نظر بگیریم، مصرف شکلات به میزان متعادل مفید است.

با سپاس فراوان سورین